II. Ngày Tết ngoài nhang thẻ, nhang bó, nhang vòng, những nhà khá giả còn thắp trầm hương.Trầm hương là khí anh tú tụ vào cây gió sống lâu năm nơi non cao rừng rậm.Khí anh tú kết tinh trong cây gió, gọi chung là trầm hương nhưng sự thực có hai thứ là Trầm và Kỳ.Trầm tức là trầm hương, kỳ tức là kỳ nam. kỳ nam là thứ trầm có nhiều dầu, còn trầm là thứ kỳ có ít dầu. Trong những cây gió có trầm thỉnh thoảng vẫn có kỳ, và trong những cây gió có kỳ thì trầm luôn luôn bao chung quanh hoặc ở bên cạnh. Thường thường kỳ ít có, và khi có cũng có ít hơn trầm.Kỳ và trầm phân biệt nhau ở hình chất và khí vị.- Trầm chất cứng và nặng, màu hơi vàng, vị đắng. Kỳ nhẹ và mềm, màu đen, vị lại đủ sâu cay ngọt đắng.- Trầm mùi ngát, kỳ mùi thanh. Khói trầm bay vòng vèo rồi tan ra, khói kỳ bay thẳng và bay vút.Ðược tánh đôi bên cũng có chỗ khác nhau.- Trầm dùng giáng khí, tức thị đem khí hạ xuống.- Kỳ dùng trị các chứng phong đàm, mài với nước mà uống, hay đốt xông vào lỗ mũi. Trị các chứng đau bụng cũng rất hay, chỉ ngậm trong miệng cho tiêu rồi nuốt. Nhiều khi kiến hiệu như thần. Trầm và kỳ còn đuổi được tà khí độc, khí ô trọc. Trầm thì đốt lên, kỳ chỉ đeo vào mình cũng đủ.- Kỳ có 4 thứ: Giá trị phân định rõ ràng trong câu ngạn ngữ “nhất bạch, nhì thanh, tam huỳnh, tứ hắc”.- Bạch kỳ nam sắc trắng, chất mềm và rất nhiều dầu.- Thanh kỳ nam, màu hơi xanh, nhiều dầu thì mềm, ít dầu thì cứng.- Huỳnh kỳ nam, màu vàng như sáp ong, chất cứng và nặng, để lâu khô dầu trở thành nhẹ.- Hắc kỳ nam, mùa đen chất cứng. Nhưng chỗ nhiều dầu lại mềm như bạch kỳ nam. Kỳ nam thường dùng làm thuốc, giá rất đắt.Trầm chia làm 4 loại:- Trầm mắt kiến, có lổ có hang do kiến đục làm tổ trước khi cây thành trầm.- Trầm rễ do rễ cây sanh ra.- Trầm mắt tử kết tạo trên nhánh cây.- Trầm tốc ở nơi thân cây.Trầm tốc có nhiều nhất và trên thị trường chia ra làm nhiều thứ giá bán khác nhau.- Tốc hoa màu vàng lạt, có những chấm lấm chấm như hoa.- Tốc nước, màu vàng lợt, chất ươn ướt và nặng.- Tốc xám, màu xam xám như tro.- Tốc lọ nghẹ, màu đen đen như mồ hóng.- Tốc đá, nặng và trông hình sắc như đá.- Tốc ớt, sắc vàng lợt, vị cay như ớt xiêm.- Tốc hương, sắc vàng lợt, hương đượm, thường bao chung quanh kỳ nam, vì vậy có nhiều điểm, nhiều gân kỳ nam lẫn vào. Nếu dầu nhiều thêm thì tốc ký trở nên kỳ.Trầm là lâm sản quý nhất ở Khánh Hòa. Ðối với Trầm Khánh Hòa lại có một thứ hải sản cũng quý như trầm đó là yến sào. Hai thứ sản vật quý này thường đi đối với nhau.Chẳng những đi đôi với nhau, trầm hương và yến sào lại vấn vít với nhau tạo cho người Khánh Hòa một tinh thần thanh cao, một tấm lòng chung thủy.Có dịp sẽ nói kỹ về yến sào. Ở Khánh Hòa dù là nơi sinh sản nhiều yến sào nhưng ít nhà dùng yến sào để ăn Tết. Còn trầm hương thì không nhà nào, lúc giao thừa hay sáng mùng một mà không có một lư trầm tỏa hương nơi bàn thờ tiên nhân, nơi bàn thờ Phật Thánh.do vậy các cụ ngày xưa thường bảo con cháu:Xuân về thắm đủ trăm hoaMùi trầm hương thiếu vẫn là chưa xuân.
Clip
Chuoi hat deo tay tram huong.
nguồn:
vòng hạt đeo tay trầm hương